Xưa kia có một đàn Quạ và một đàn Cú, hai bên thù oán nhau. Quạ
đợi đến ban ngày, biết hẳn là Cú không thấy gì, chiêu tập tất cả đàn kéo nhau
tới chỗ Cú ở, dày xéo tàn sát Cú lấy thịt ăn.
Cú cũng lại đợi đến đêm biết là Quạ không trông thấy gì, liền kéo
nhau đến chỗ quạ ở đánh cả đàn moi lấy ruột ăn.
Một bên sợ đêm một bên sợ ngày, hai bên cùng nơm nớp sợ lẫn nhau
không biết làm thế nào chấm dứt tình trạng khốc liệt đó được.
Bấy giờ trong đàn Quạ, có một con khôn nhất, bảo tất cả các con
kia rằng: Mối thâm thù này đã gây ra, quyết không thể nào mà giải cứu được, nếu
cứ kéo dài mãi tình thế này, thì có ngày phải tiêu diệt hết, không thể nào mà
còn cả hai bên cùng hoàn toàn được.
Nay ta cần phải tìm cách tiêu diệt hết bọn kia, không còn mống
nào, thì sau này chúng mình mới có thể hưởng những sự yên ổn được, nếu không
thì thế nào cũng sẽ bị hại.
Cả đàn nghe cho là phải, nhưng chưa biết làm cách nào mà tiêu diệt
hết bọn Cú, là những kẻ thù chung, không thể đội cùng một trời với nhau được.
Con Quạ khôn kia lại bảo cả đàn rằng: nay tất cả đàn hãy nghe tôi,
xúm lại đánh cho tôi sây sát mình mẩy đầu óc, xơ xác lông cánh đi, làm cho máu
me chảy ra, rồi tôi sẽ tìm cách tiêu diệt chúng.
Bàn xong làm đúng như thế. Khi con Quạ kia bị thương rồi coi hình
thể rất tiều tụy, lân la đến trước cửa hang chỗ Cú ở, kêu ra những tiếng nghe
rất rầu rỉ có lúc hình như tắt thở.
Cú nghe tiếng chạy ra hỏi, vì cớ gì mà thân thể xác xơ tiều tụy
đau đớn như thế và đến đây có việc gì?
Quạ vừa rên vừa đáp: Tất cả đàn tôi nó oán ghét tôi, nó đánh đập
tôi, nó đuổi tôi đi, nay tôi bị bơ vơ không biết nương tựa vào đâu, tôi đến đây
ước mong các bạn sẽ thương tình mà cứu giúp cho, tôi rất cám ơn, nếu tôi sống
qua được lúc này thì không bao giờ tôi dám quên.
Con Cú ra trước trông thấy thế, nghĩ tình nên thương liền bảo cho
các con kia biết.
Các con kia đều nói: Ðấy là kẻ oán gia ở gần còn không được huống
chi là ở chung và nuôi thì chả hóa ra là giúp sức mạnh cho quân thù đó hay sao.
Con kia nói: Nay vì bị khổ sở nên mới đến cầu cứu ta, vả lại nó có
một thân mình, thì nó còn làm gì mà sợ.
Bàn xong liền cho Quạ vào ở, hằng ngày cho ăn các thức ăn còn
thừa, được ít lâu thân thể lông cánh Quạ lại bình phục khỏe mạnh như cũ, Quạ
liền giả cách vui mừng và lập phương kế để hành động.
Ngày ngày Quạ đi tha các cành củi và cỏ khô về chất cả chung quanh
hang chỗ Cú ở tỏ ra vẻ báo ân.
Cú thấy thế hỏi thì quạ đáp rằng: ở đây toàn là hang đá lạnh, nên
dùng các thứ này để ngăn gió rét.
Cú cho thế là phải cứ để mặc Quạ làm. Bấy giờ Quạ lại canh gác ở
ngoài cửa để đền ơn bấy nay nuôi nấng. Quạ vẫn luôn luôn săn sóc hầu hạ canh
gác ở ngoài cửa hang.
Thu qua đông tới, tiết trời thay đổi, tuyết bay phủ khắp mọi nơi,
gió bấc thổi rất mạnh, khí lạnh buốt thấu xương, rét run không được.
Tất cả chung quanh đấy có bao nhiêu Cú đều vào hết trong hang.
Quạ gặp được dịp may hiếm có, cơ hội thuận tiện rất lấy làm mừng,
ra ngay chỗ lũ trẻ chăn bò đốt lửa sưởi hãy còn cháy dở, tha ngay một thanh củi
còn than cho vào đống củi và cỏ khô đã chứa sẵn, nhờ sức gió thổi mạnh chỉ
trong chốc lát mà cả đàn Cú đều bị tiêu diệt hết.
Trí Hải
“Dò sông dò biển dễ dò,
Nào ai bẻ thước mà đo lòng
người”
